อากาศร้อนในตอนกลางวัน กลางคืนอุณหภูมิต่ำลงและมีฝนตกบางพื้นที่ ส่งผลให้

1. ฟักแม้ว หรือ มะระหวาน  ระยะให้ผลผลิต ระมัดระวัง

- โรคราน้ำค้าง (เชื้อรา Pseudoperonospora cubensis) พบอาการของโรคบนใบที่อยู่บริเวณด้านล่างของต้นก่อนแล้วขยายลุกลามไปยังใบที่อยู่ด้านบน อาการเริ่มแรก ด้านบนของใบปรากฏแผลฉ่ำน้ำเป็นรูปเหลี่ยมเล็กๆ ตามกรอบของเส้นใบย่อย ต่อมาแผลเปลี่ยนเป็นสีเหลือง ในตอนเช้าที่สภาพอากาศมีความชื้นสูง ตรงแผลบริเวณใต้ใบจะพบเส้นใยของเชื้อรา ลักษณะเป็นขุยสีขาวถึงเทา แผลจะขยายติดต่อกันเป็นแผลขนาดใหญ่เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเข้มหรือเทาดำ หากอาการรุนแรง จะทำให้ใบเหลืองและแห้งตายทั้งต้น พืชที่เป็นโรคจะติดผลน้อย ผลมีขนาดเล็ก หากเป็นโรคในระยะมีผลอ่อน จะทำให้ผลลีบเล็ก และบิดเบี้ยว

- โรคราแป้ง (เชื้อรา Oidium sp.) พบเชื้อราคล้ายผงแป้งสีขาวเกิดเป็นหย่อมๆบนใบ มักพบที่ใบส่วนล่างของต้นก่อน ถ้าสภาพแวดล้อมเหมาะสมอาการโรคจะกระจายทั่วทั้งใบ และลุกลามขึ้นไปยังใบส่วนบนของต้น เห็นเชื้อราคล้ายผงแป้งสีขาวปกคลุมใบเกือบทั้งต้น ต่อมาใบค่อยๆ ซีดเหลืองและแห้ง หากโรคระบาดรุนแรง จะลุกลามไปยังทุกส่วนของพืช ท้าให้ต้นแห้งตายในที่สุด ถ้าพืชเป็นโรคในระยะติดผลอ่อน จะทำให้ผลแกร็น บิดเบี้ยว ผิวขรุขระ เป็นตุ่ม หรือแผลที่เปลือก

2. กล้วยหิน  ทุกระยะการเจริญเติบโต ระมัดระวังโรคเหี่ยวที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย 

อาการที่ใบ เริ่มแรกใบธง(ใบอ่อน) แสดงอาการเหี่ยวแล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลือง จากนั้นใบล่างๆ จะแสดงอาการเหี่ยวอย่างรวดเร็วแล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลืองและยืนต้นตายในที่สุด

อาการที่เครือ ปลีกล้วยแคระแกร็น และหากติดผลผลจะลีบเนื้อภายในมีสีน้ำตาลจนถึงด้าบางผลมีอาการฉ่ำน้ำและเน่าเละ ปลายผลมีสีเหลืองต่อมาเปลี่ยนเป็นสีดำ หากอาการรุนแรงมาก จะท้าให้ไม่ได้ผลผลิต

อาการที่ล้าต้นเทียม เมื่อตัดลำต้นดูจะเห็นท่อนำอาหารเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล

อาการที่หน่อ ยอดหน่อมีสีดำ หน่อแคระแกร็น และตายในที่สุด

3. ทุเรียน  ระยะเก็บเกี่ยวผลผลิต ระมัดระวัง

- โรครากเน่าโคนเน่า (เชื้อราPhytophthora palmivora) 

อาการที่ราก เริ่มจากใบที่ปลายกิ่งจะมีสีซีดไม่เป็นมันเงา เหี่ยวลู่ลง อาการรุนแรงมากขึ้นใบจะเหลืองและหลุดร่วง เมื่อขุดดูที่รากฝอยจะพบรากฝอยมีลักษณะเปื่อยยุ่ยเป็นสีน้ำตาลและหลุดล่อนง่าย เมื่อโรครุนแรงอาการเน่าจะลามไปยังรากแขนงและโคนต้น ทำให้ต้นทุเรียนโทรมและยืนต้นตาย

อาการที่กิ่งและที่ลำต้นหรือโคนต้น เริ่มแรกทุเรียนจะแสดงอาการใบเหลืองเป็นบางกิ่งและจะสังเกตเห็นคล้ายคราบน้ำบนผิวเปลือกได้ชัดเจนในช่วงที่สภาพอากาศแห้ง เมื่อใช้มีดถากบริเวณคราบน้ำจะพบเนื้อเยื่อเปลือกและเนื้อไม้เป็นแผลสีน้ำตาล ถ้าแผลขยายใหญ่ลุกลามจนรอบโคนต้น จะทำให้ทุเรียนใบรวงจนหมดต้นและยืนต้นแห้งตาย

อาการที่ใบ ใบช้ำดำ ตายนึ่งคล้ายถูกน้ำร้อนลวก และจะเกิดอาการไหม้แห้งคาต้นอย่างรวดเร็ว พบมากช่วงฝนตกหนักต่อเนื่องหลายวัน

นายประสงค์ ประไพตระกูล รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร เปิดเผยว่า กรมส่งเสริมการเกษตร ได้ติดตามสถานการณ์การระบาดของโรคพุ่มแจ้และโรคใบด่างมันสำปะหลังในประเทศกัมพูชาและเวียดนาม และได้ดำเนินการเฝ้าระวังในประเทศไทย ซึ่งเบื้องต้นยังไม่พบโรคใบด่าง แต่มีการตรวจพบโรคพุ่มแจ้ที่บริเวณชายแดนไทย กรม ส่งเสริมการเกษตร จึงได้ส่งเจ้าหน้าที่ลงสำรวจพื้นที่ต้องสงสัยในภาคเหนือตอนล่าง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก เบื้องต้นพบมันสำปะหลังแสดงอาการคล้ายโรคพุ่มแจ้ในหลายจังหวัด และพบค่อนข้างมากใน จ.กำแพงเพชร สระแก้ว ชลบุรี และ มุกดาหาร จึงเร่งส่งตัวอย่างมันสำปะหลังให้กรมวิชาการเกษตรตรวจวินิจฉัยว่าเป็นโรคพุ่มแจ้หรือไม่ ขณะเดียวกัน ยังได้ดำเนินการแจ้งเตือนไปยังสำนักงานเกษตรจังหวัดทั้ง 56 จังหวัด ที่มีพื้นที่ปลูกมันสำปะหลัง เพื่อให้เจ้าหน้าที่เฝ้าระวังและติดตามสถานการณ์

นายประสงค์กล่าวต่อว่า โรคพุ่มแจ้ เกิดจากเชื้อไฟโตพลาสมา มีลักษณะอาการคล้ายกับการเข้าทำลายของเพลี้ยแป้งมันสำปะหลัง คือ ใบยอดมันสำปะหลังจะหงิกงอ แคระแกร็น และแตกเป็นฝอยค่อนข้างมาก แต่หากสังเกตยอดที่แสดงอาการจะไม่พบตัวเพลี้ยแป้ง โดยโรคพุ่มแจ้มีเพลี้ยจั๊กจั่นเป็นแมลงพาหะนำโรค สามารถเติบโตและแพร่ขยายพันธุ์ได้ดีในสภาพอากาศร้อนและแห้งแล้ง ส่วนโรคใบด่างมันสำปะหลัง ต้นมันสำปะหลังจะแสดงอาการใบด่างเหลือง ใบเสียรูปทรง และมีขนาดเล็กลง ยอดที่แตกใหม่จะด่างเหลือง ลำต้นแคระแกรน

ทั้งนี้ กรมส่งเสริมการเกษตร ได้เข้าไปให้ความรู้แก่เกษตรกรให้สามารถสังเกตอาการของโรค โดยในแปลงที่พบอาการคล้ายโรคพุ่มแจ้ แนะนำให้เกษตรกรขุดต้นมันสำปะหลังไปเผาทำลายนอกแปลง และหลังเก็บเกี่ยวผลผลิต ไม่ให้เก็บต้นมันสำปะหลังไว้ทำพันธุ์ในฤดูกาลต่อไปเพื่อตัดวงจรระบาด รวมทั้งให้เกษตรกรหาท่อนพันธุ์ปลอดโรคจากแหล่งพันธุ์ที่เชื่อถือได้ โดยขอคำปรึกษาจากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรอำเภอ/จังหวัด อย่างไรก็ตาม ควรระมัดระวังในการคัดเลือก และเคลื่อนย้ายท่อนพันธุ์ด้วย

สิ่งสำคัญในการป้องกันกำจัดโรคพุ่มแจ้ และโรคใบด่างมันสำปะหลัง คือ เกษตรกรควรหมั่นสำรวจแปลงมันสำปะหลังอย่างสม่ำเสมอ กำจัดวัชพืชที่เป็นพืชอาศัยของโรคพุ่มแจ้ เช่น สาบม่วง หญ้าตีนตุ๊กแก หลีกเลี่ยงการปลูกพืชอาศัยของโรคใบด่างมันสำปะหลัง เช่น ละหุ่ง สบู่ดำ ยาสูบ และพืชอาศัยของแมลงพาหะ เช่น มันฝรั่ง กะเพรา โหระพา พริก ในพื้นที่ที่มีการปลูกมันสำปะหลัง

กรมวิชาการเกษตร ประกาศแจ้งเตือนเกษตรกรผู้ปลูกอะโวคาโด ระยะนี้มีสภาพอากาศร้อนจัดสลับกับฝนตกซึ่งเอื้อต่อการระบาดของโรคจุดดำ สามารถพบได้ในระยะที่ต้นอะโวคาโดมีดอกบานและติดผล

อาการที่ใบ ในระยะแรกอาการของโรคจะเห็นเป็นจุดแผลสีน้ำตาลเข้ม หากอาการรุนแรง แผลจะขยายตัวอย่างรวดเร็ว ทำให้ใบร่วง

อาการที่ก้านใบ กิ่ง และก้านช่อดอก พบแผลจุดหรือขีด สีม่วง ถ้าอาการรุนแรงแผลจะขยายลุกลามทำให้ก้านใบและกิ่งแห้ง หากเกิดที่ช่อดอกจะทำให้ช่อดอกเหี่ยว แห้ง หลุดร่วงก่อนติดผล

อาการที่ผล ผลอ่อนเป็นจุดแผลสีน้ำตาลถึงดำ หากอาการรุนแรง ผลจะหลุดร่วงก่อนกำหนด อาการบนผลแก่ มักพบในระยะใกล้เก็บเกี่ยวและหลังเก็บเกี่ยว พบแผลจุดสีน้ำตาลถึงดำรูปร่างกลมขนาดไม่แน่นอน ต่อมาแผลขยายลุกลามเป็นแผลยุบตัวในเนื้อผล ทำให้ผลเน่า บางครั้งพบเมือกสีส้มซึ่งเป็นส่วนขยายพันธุ์ของ เชื้อราที่บริเวณแผล

เกษตรกรควรหมั่นตรวจแปลงปลูกอย่างสม่ำเสมอ หากพบเริ่มมีอาการระบาดของโรคจุดดำ ให้ตัดแต่ง และเก็บส่วนที่เป็นโรคนำไปเผาทำลายทิ้งนอกแปลงปลูก เพื่อลดปริมาณเชื้อสาเหตุโรค และกำจัดวัชพืชรอบโคนต้น เพื่อไม่ให้มีสภาพที่เหมาะสมต่อการเกิดโรค และลดการสะสมของเชื้อสาเหตุโรค กรณีพบโรคเริ่มระบาด ให้เกษตรกรพ่นด้วยสารป้องกันกำจัดโรคพืชอะซอกซีสโตรบิน 25% เอสซี อัตรา 10 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร หรือสาร แมนโคเซบ 80% ดับเบิ้ลยูพี อัตรา 50 กรัมต่อน้ำ 20 ลิตร หรือ สารโพรคลอราซ 45% อีซี อัตรา 15 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร โดยพ่นทุก 7-10 วัน