ข้าว กข 69 หรือรู้จักกันอย่างแพร่หลายในนาม “ทับทิมชุมแพ” ได้รับการรับรองพันธุ์จากกรมการข้าว เมื่อปี 2559 เป็นข้าวลูกผสมระหว่างข้าวเจ้าหอมมะลิ 105 สายพันธุ์กลายกับข้าวสังข์หยดพัทลุง แต่ถูกนำไปทดลองปลูกครั้งแรกที่ศูนย์วิจัยข้าวชุมแพ จ.ขอนแก่น ปลูกได้ทั้งปี ต้นเตี้ยไม่หักล้มง่าย ระยะปลูกถึงเก็บเกี่ยวแค่ 130 วัน สั้นกว่าข้าวสังข์หยด ให้ผลผลิตถึงไร่ละ 797 ตัน สูงกว่าสังข์หยดเท่าตัว มีลักษณะพิเศษตามชื่อ เมื่อหุงสุกจะมีสีแดงคล้ายทับทิม

กองพัฒนาผลิตภัณฑ์ข้าว กรมการข้าว นำร่องในการปลูกและการตลาดในปี พ.ศ. 2558 โครงการข้าวโภชนาการสูง/โครงการข้าวเพื่อตลาดเฉพาะ ในปัจจุบันมีการผลิตและการตลาดอย่างเป็นระบบครบวงจรโดยเครือข่ายเกษตรกรนาแปลงใหญ่ และเครือข่ายชาวนาในทุกภูมิภาค ซึ่งการบริหารจัดการข้าวพันธุ์นี้ใช้รูปแบบการส่งเสริมเกษตรสมัยใหม่ ผ่านคลับทับทิมชุมแพ เป็นความสำเร็จที่สามารถใช้เป็นรูปแบบกับข้าวพันธุ์อื่นได้และสร้างรายได้ที่มั่นคงให้ชาวนา

นายกิจติพงษ์ เพ็งรัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยข้าวชุมแพ กล่าวว่า ศูนย์วิจัยข้าวชุมแพได้เข้ามาดำเนินงานส่งเสริมการเกษตรของข้าว กข69 (ทับทิมชุมแพ) ในรูปแบบการผลิตเมล็ดพันธุ์ การผลิต การแปรรูปข้าวกล้อง และการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ ซึ่งข้าวทับทิมชุมแพมีลักษณะประจำพันธุ์เป็นข้าวเจ้าไม่ไวต่อช่วงแสง อายุออกดอก 50 เปอร์เซ็นต์ ประมาณ 106 วัน มีลักษณะกอตั้งตรง ความสูงประมาณ 113 เซนติเมตร ลำต้นแข็งมาก ใบสีเขียว ปลายใบอยู่ในแนวตั้ง ใบแก่ช้า ใบธงยาว 43.6 เซนติเมตร กว้าง 2.14 เซนติเมตร มุมใบธงตั้งตรง รวงยาว 28.7 เซนติเมตร ลักษณะรวงแน่นปานกลาง คอรวงสั้น จำนวนเมล็ดดีต่อรวง 167 เมล็ด เมล็ดร่วงยาก เปลือกสีฟาง ข้าวเปลือกมีความยาวเฉลี่ย 10.17 มิลลิเมตร กว้าง 2.47 มิลลิเมตร หนา 1.96 มิลลิเมตร ข้าวกล้องสีแดง มีความยาวเฉลี่ย 7.75มิลลิเมตร กว้าง 2.04 มิลลิเมตร หนา 1.74 มิลลิเมตรจัดเป็นข้าวเจ้าเมล็ดยาว รูปร่างเมล็ดเรียว (อัตราส่วนความยาวต่อความกว้าง 3.80)ลักษณะท้องไข่ขุ่นทั้งเมล็ดคุณภาพการสีดีได้ข้าวเต็มเมล็ดและต้นข้าวร้อยละ 49.40 คุณภาพการหุงต้มและรับประทานดี โดยข้าวสารหุงสุกนุ่ม ข้าวกล้องและข้าวซ้อมมือหุงสุกนุ่มข้าวกล้องหุงสุกมีสีแดงใสคล้ายสีของทับทิม (Ruby) ระยะพักตัวของเมล็ด 6 สัปดาห์

ข้าวทับทิมชุมแพ มีปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระฟีนอลิกสูง และฟลาโวนอยด์สูง ซึ่งสูงกว่าข้าวพันธุ์สังข์หยดพัทลุง (ปริมาณฟีโนลิก 4,661.05 มิลลกรัมต่อ100 กรัม และปริมาณฟลาโวนอยด์ 2,989.21 มิลลกรัมต่อ100 กรัม) โดยสารต้านอนุมูลอิสระทั้งสองมีส่วนช่วยลดระดับคลอเลสเตอรอลในกระแสเลือด ช่วยให้เม็ดเลือดไม่จับตัวเป็นก้อนจนอุดตัน ป้องกันการเกิดมะเร็ง อีกทั้งยังมีปริมาณอะมิโลสต่ำ เหมาะกับผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน เมื่อหุงสุกจะนุ่มมาก

นอกจากข้าวทับทิมชุมแพเป็นข้าวที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพแล้ว ยังสามารถปลูกสร้างรายได้ให้เกษตรแบบเศรษฐกิจพอเพียงได้ เนื่องจากปลูกได้ทั้งปี โดยการปลูกทุกเดือนแบบหมุนเวียน ถือเป็นการสร้างรายได้ที่ดีไม่แพ้การปลูกพืชผักออร์แกนิคทั่วไป ซึ่งปัจจุบันคนหันมาใส่ใจและดูแลสุขภาพด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค เลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ และที่สำคัญเน้นการกินอาหารที่ได้จากธรรมชาติเป็นสินค้าออร์แกนิกปลอดจากสารพิษ หรือมีสรรพคุณที่ดีต่อสุขภาพ ข้าวทับทิมชุมแพถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของคนรักสุขภาพ