อ้างอิงภาพจาก https://songsangjun.com/%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%A1/
แมลงเต่าแตงแดง (Aulacophora sp.) เป็นแมลงศัตรูพืชที่สร้างความเสียหายอย่างรุนแรงในพืชตระกูลแตง โดยเฉพาะในพื้นที่เขตร้อนชื้น เช่น ประเทศไทย ตัวเต็มวัยของแมลงเต่าทองชนิดนี้มีพฤติกรรมกัดกินใบและส่วนต่าง ๆ ของพืช ส่งผลให้ผลผลิตลดลงอย่างมีนัยสำคัญ
แมลงเต่าทอง วงศ์ Chrysomelidae เป็นกลุ่มแมลงศัตรูพืชที่พบได้ทั่วไปในพืชเศรษฐกิจหลายชนิด โดยเฉพาะพืชตระกูลแตง (Cucurbitaceae) แมลงเต่าแตงแดง (Aulacophora sp.) เป็นหนึ่งในชนิดที่พบการระบาดบ่อยในประเทศไทย และสร้างความเสียหายต่อผลผลิตอย่างรุนแรง การทำความเข้าใจลักษณะทางชีววิทยา วงจรชีวิต พฤติกรรมการทำลาย และวิธีสังเกตแยกชนิดแมลงเต่าทอง จึงมีความสำคัญต่อการจัดการศัตรูพืชอย่างมีประสิทธิภาพ
ชีววิทยาและวงจรชีวิต แมลงเต่าแตงแดงมีวงจรชีวิตประมาณ 3-4 สัปดาห์ ประกอบด้วย 4 ระยะ ได้แก่
- ระยะไข่ ตัวเมียวางไข่เป็นกลุ่มบริเวณโคนต้นหรือผิวดิน ไข่มีสีเหลือง ฟักภายใน 3-5 วัน
- ระยะตัวอ่อน ตัวอ่อนมีลักษณะคล้ายหนอนอ่อนนุ่ม สีครีมหรือขาวนวล อาศัยอยู่ในดิน กัดกินรากและโคนต้น ระยะนี้กินเวลาประมาณ 10-14 วัน
- ระยะดักแด้ ดักแด้อยู่ในดิน ใช้เวลาฟักประมาณ 7-10 วัน
- ระยะตัวเต็มวัย ตัวเต็มวัยมีขนาด 5-7 มิลลิเมตร ลำตัวสีส้มแดง ปีกแข็งเงามัน กัดกินใบ ดอก และผลพืช อายุประมาณ 30 วัน
พฤติกรรมการทำลาย
- ตัวเต็มวัย กัดกินใบพืชจนพรุนเป็นรู ๆ โดยเฉพาะในระยะต้นอ่อน ทำให้พืชชะงักการเจริญเติบโต
- ตัวอ่อน ทำลายส่วนรากและโคนต้น ส่งผลให้ต้นพืชเหี่ยวเฉาและอาจตายในที่สุด
- ช่วงระบาด พบการระบาดรุนแรงในฤดูแล้งถึงต้นฤดูฝน
พืชอาศัย แมลงเต่าแตงแดงพบได้ในพืชวงศ์แตง ได้แก่
- แตงกวา
- แตงโม
- ฟักทอง
- บวบ
- แตงไทย
การสังเกตและแยกแยะแมลงเต่าทองในแปลงเกษตร
การแยกชนิดของแมลงเต่าทองในแปลงเกษตรมีความสำคัญ เนื่องจากบางชนิดเป็นศัตรูพืช ขณะที่บางชนิดเป็นแมลงประโยชน์ (เช่น ด้วงเต่ากินเพลี้ย) วิธีสังเกตที่สำคัญ ได้แก่
ลักษณะ |
เต่าแตงแดง (Aulacophora spp.) |
ด้วงเต่ากินเพลี้ย (Coccinellidae) |
ขนาด |
5-7 มม. |
3-7 มม. |
สี |
ส้มแดง/น้ำตาลแดง |
มีลวดลายจุดดำ/ลายสวยงาม |
รูปร่าง |
รี ยาว |
กลม ป้อม |
พฤติกรรม |
กินใบพืชวงศ์แตง |
กินเพลี้ยอ่อนและไข่แมลงศัตรูพืช |
สังเกต |
พบในพืชวงศ์แตง ใบพรุนเป็นรู |
พบในพืชหลากหลาย ใกล้เพลี้ย |
ข้อแนะนำ
- หากพบแมลงเต่าทองลักษณะกลม ป้อม มีจุดดำ ให้ระมัดระวังการทำลายแมลงประโยชน์
- หากพบแมลงเต่าทองลำตัวรี สีแดง ไม่มีลวดลาย จุดดำ สันนิษฐานว่าเป็นเต่าแตงแดงที่ควรจัดการทันที
แนวทางป้องกันกำจัด
การป้องกัน
- ปลูกพืชหมุนเวียน หลีกเลี่ยงการปลูกพืชวงศ์แตงซ้ำที่เดิม
- กำจัดวัชพืชและเศษพืชเพื่อทำลายแหล่งหลบซ่อน
- ติดตั้งกับดักกาวสีเหลืองเพื่อลดประชากรตัวเต็มวัย
- คลุมดินด้วยพลาสติกดำเพื่อลดการวางไข่และการเจริญของตัวอ่อน
การกำจัด
- เก็บตัวเต็มวัยด้วยมือในพื้นที่ขนาดเล็ก
- ใช้สารชีวภาพ เช่น เชื้อรา Beauveria bassiana หรือสารสกัดสะเดา
- ในกรณีที่ระบาดรุนแรง อาจใช้สารเคมี เช่น ไซเพอร์เมทริน (Cypermethrin) หรือ แลมบ์ดา-ไซฮาโลทริน (Lambda-cyhalothrin) โดยต้องปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด
แมลงเต่าแตงแดง (Aulacophora sp.) เป็นศัตรูพืชที่สำคัญในพืชตระกูลแตง ซึ่งสามารถสร้างความเสียหายได้ตั้งแต่ระยะต้นกล้าจนถึงระยะออกผล การเฝ้าระวัง การสังเกตลักษณะทางกายภาพ และการจัดการที่เหมาะสมจึงเป็นหัวใจสำคัญของการควบคุมศัตรูพืชชนิดนี้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน