สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ หรือ สวทช. โดยฝ่ายถ่ายทอดเทคโนโลยี สถาบันการ จัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) ได้จัดการอบรมเชิงปฏิบัติการในหัวข้อ “ฉลาดคิด ฉลาดปลูก ฉลาดขาย ให้ได้มะเขือเทศคุณภาพ” โดยมี ศ.สุชีลา เตชะวงค์เสถียร นักวิจัยอาวุโส ศูนย์ปรับปรุงพันธุ์เพื่อการเกษตรยั่งยืน สาขาวิชาพืชสวน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น และ รศ.ดร.สังคม เตชะวงค์เสถียร นักวิจัยและผู้เชี่ยวชาญการผลิตมะเขือเทศผลสด คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น พร้อมกับคณะทีมงาน เป็นผู้บรรยาย พร้อมกับเผยเทคนิคง่าย ๆ ในการทำให้ต้นมะเขือเทศออกผลดกและมีผิวเต่งตึง สีสันสวยงามน่ากิน เป็นที่ต้องการของตลาด ขายได้กำไรคุ้มทุน

มะเขือเทศเป็นหนึ่งในพืชที่ปลูกได้ง่าย แต่ก็ต้องได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี เพื่อที่จะได้ผลผลิตตามที่ต้องการ พืชชนิดนี้เป็นไม้เมืองหนาว นิยมเริ่มปลูกในช่วงเดือนตุลาคม และจะออกผลในช่วงต้นเดือนมกราคม เริ่มต้นการปลูกด้วยการการบ่มเมล็ด โดยคัดเมล็ดลีบ ดำ หรือไม่สมบูรณ์ออก นำเมล็ดที่คัดแล้วมาแช่น้ำอุ่น ทิ้งไว้ประมาณ 30 นาที นำเล็ดห่อด้วยผ้าขาวสะอาด ทิ้งไว้ 3-7 วัน (โดยเมล็ดที่ใหญ่กว่า จะงอกเร็วกว่าเมล็ดเล็ก) ผสมดินที่จะใช้ปลูก เช่น แกลบ ขุยมะพร้าว กรองวัสดุเพาะลงในถาดเพาะ รดน้ำให้ชุ่มแล้วใช้ไม้เจาะหลุมลึกประมาณ 0.5 เซนติเมตร นำเมล็ดที่บ่มไว้หลอดลงหลุม กลบดินบาง ๆ รดน้ำอีกครั้งให้ชุ่ม ประมาณ 15 วัน ต้นกล้ามะเขือเทศก็จะมีรากแข็งแรง พร้อมสำหรับการย้ายปลูก การย้ายมาปลูกในกระถางหรือในพื้นที่ที่เตรียมไว้สำหรับปลูก ควรทำในช่วงเย็น เพราะอุณหภูมิไม่ร้อนเกินไป การเจริญเติบโตของมะเขือเทศนั้นใช้เวลาประมาณ 39 วัน จะเริ่มออกดอกติดผล ในช่วงระยะเวลา 40-59 วัน และสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ในช่วงระยะเวลา 60-90 วัน

เคล็ดไม่ลับ โดย ศ.สุชีลา เตชะวงค์เสถียร ที่ได้แนะนำคือ ในช่วงระยะเวลา 39 วันที่มะเขือเทศเติบโตนั้น คือช่วงที่สำคัญที่สุดที่จะทำให้มะเขือเทศผลิตผลที่อวบอิ่มมีสีสันสดใสน่ากิน และขายได้ราคาดี ซึ่งเคล็ดไม่ลับนั้นก็คือ “การตัดแต่งกิ่ง”

ก่อนอื่นต้องรู้ว่ามะเขือเทศนั้นมี 2 สายพันธุ์คือ “ต้นพุ่ม” และ “ต้นเลื้อย” การตัดแต่งกิ่งต้นแบบพุ่ม คือ ตัดกิ่งที่อยู่ต่ำกว่าช่อดอกแรกออกให้หมด และเก็บกิ่งที่อยู่เหนือช่อดอกแรกทั้งหมดไว้ ส่วนมะเขือต้นแบบเลื้อย ให้ตัดกิ่งด้านล่างก่อนที่จะแตกง่ามออกให้หมด เก็บไว้เพียงแค่ 1-2 กิ่งหลัก หลังจากติดผลแล้ว การตัดแต่งคือ 1 ช่อ มะเขือเทศพันธุ์ผลใหญ่จะไว้ผลประมาณ 6 ผล ต่อ 1 ช่อ และ มะเขือเทศพันธุ์เล็ก จะไว้ผลต่อช่อประมาณ 8-12 ผล ปลายช่อให้ตัดออก และช่วงนี้ต้นมะเขือเทศก็จะมีการแตกกิ่งแขนงตลอดเวลา ก็ต้องทำการตัดแต่งกิ่งแขนงออกเป็นประจำ จะทำให้มะเขือเทศนำสารอาหารไปหล่อเลี้ยงกิ่งที่จำเป็นเท่านั้น ไม่นำสารอาหารไปเลี้ยงกิ่งที่ไม่จำเป็นที่ถูกตัดออกไป ทำให้ต้นมะเขือเทศออกดอกสมบูรณ์ เมื่อติดผลก็จะทำให้ได้ผลสุกสม่ำเสมอทั้งช่อ ลูกมะเขือเทศก็จะอวบมีสีสันสดใส เพราะได้รับสารอาหารเต็มที่ นอกจากนั้นยังง่ายต่อการควบคุมศัตรูพืช