ชวนมาทำความรู้จัก "นักล่าไข่แมลงสาบ" เราอาจจะเคยเห็นแมลงหน้าตาแปลก ๆ ตัวเล็กๆ สีดำ ส่วนท้องคอดและยกสูง ก้นมีลักษณะคล้ายธงส่ายสะบัดไปมา บินอยู่ในบ้าน มันคือ "แตนเบียนหางธง" มีชื่อฝรั่งเก๋ไก๋ ว่า Ensign wasps และมีชื่อวิทยาศาสตร์อย่างเป็นทางว่า Evania appendigaster

แมลงชนิดนี้ไม่เป็นอันตรายกับมนุษย์อย่างเรา ๆ แถมยังมีประโยชน์ด้วยนะ เพราะใช้เป็นสัญญาณเตือนว่า บ้านของเรากำลังมีการระบาดของแมลงสาบแล้วนั่นเอง เพราะแตนเบียนหางธงจะวางไข่ในเปลือกหุ้มชั้นนอกของฝักไข่แมลงสาบ จึงถือเป็นหนึ่งในผู้ควบคุมแมลงสาบทางชีวภาพ ไข่แมลงสาบเป็นโฮสต์ที่สำคัญต่อการเจริญเติบโตของแตนหางธง แมลงชนิดนี้จะไปเบียดเบียนการเจริญเติบโตของตัวอ่อนในฝักไข่แมลงสาบ โดยตัวเต็มวัยจะใช้อวัยวะส่วนท้องที่คล้ายเข็มแทงเข้าในยังไข่แมลงสาบ ก่อนจะวางไข่ของมันในนั้น เมื่อไข่ของแตนหางธงพัฒนาเป็นตัวอ่อนจะยังคงอยู่ในไข่ของแมลงสาบ ตัวอ่อนของมันกินไข่แมลงสาบ ตัวอ่อน และของเหลวภายในทำให้ไข่แมลงสาบแห้งฝ่อไม่สามารถเจริญเติบโตต่อไปได้ในที่สุด

แต่แมลงชนิดนี้ยังไม่ค่อยมีใครรู้เกี่ยวกับชีววิทยาพื้นฐานของมัน คลิปต่อไปนี้จะอธิบายลักษณะทางสัณฐานวิทยาและวงจรชีวิต รวมถึงกลไกการวางไข่ในฝักไข่ของแมลงสาบ โดยคลิกดูได้ที่ https://www.youtube.com/watch?v=0iGF5P3td9k ทั้งนี้สามารถอ่านงานวิจัยฉบับเต็ม เรื่อง (The preimaginal stages of the ensign wasp Evania appendigaster (Hymenoptera, Evaniidae), a cockroach egg predator) ได้ที่ https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1744-7410.2012.00261.x#support-information-section